Çocukluk, kimliğimizin temel taşlarının atıldığı, en savunmasız olduğumuz dönemdir. Bu dönemde, bakım verenlerimizle kurduğumuz ilişki yalnızca fiziksel ihtiyaçlarımızı değil, duygusal ve zihinsel ihtiyaçlarımızı da karşılar. Onların duygusal dünyası, değerleri ve düşünce yapıları, çocuk olarak bizim zihnimizde adeta birer aynaya yansır ve biz, bu aynaya bakarak kendimizi tanımlamaya çalışırız. Ancak çoğu zaman, bu aynadaki yansımanın ne kadar doğru olduğunu sorgulama fırsatını bulamayız. Zira çocukken, bakım verenin yarattığı her türlü duygu ve yaşantı, bize aitmiş gibi algılanır.
Yetişkinliğe adım attığımızda, bu içselleştirilmiş duygusal ve zihinsel kalıpların bizim gerçekliğimiz olup olmadığını ayırt etmek oldukça zor hale gelir. Onların bize öğrettikleri ya da hissettirdikleri, sanki kendi doğamıza aitmiş gibi görünmeye başlar. Bu noktada, farkına varmamız gereken önemli bir gerçek vardır: Çocuklukta içselleştirdiğimiz bu değerler, yetişkinliğimizde bizi şekillendiren bilinçaltı etkenler olarak varlığını sürdürür. Onları görmek ve tanımlamak, yalnızca ebeveynlerimize değil, aynı zamanda kendimize de ihanet etmek gibi gelebilir. Oysa bu bir ihanet değil, kendi gerçekliğimize doğru attığımız ilk adımdır.
Sistemin Bir Parçası Olarak Birey
Toplum ve aile, bizden belirli roller üstlenmemizi ve belirli kalıplara uymamızı bekler. Bunu yaparken, çoğu zaman farkında olmadan benliğimizden ödün veririz. Zira birey olmanın getirdiği sorumluluk ve risklerden kaçınmak, bazen daha kolay bir seçenek gibi görünür. Ancak bir gün gelir ki, bu rol ve kalıpların bizi tam anlamıyla yansıtmadığını fark ederiz. İşte bu farkındalık anı, kişinin kendi gerçekliğini aramaya başladığı andır. O noktada, çocuklukta içimize aldığımız sistemin, ebeveyn imajının ve toplumun bizden beklediği ideallerin bize ne kadar uygun olup olmadığını sorgulamaya başlarız.
Ebeveyn İmajı ve Gerçeklik Arasındaki Çatışma
Ebeveynlerimizin zihinlerimizdeki imajı ile gerçek dünyadaki halleri çoğu zaman birbirinden çok farklıdır. Zira çocukluğumuz boyunca onların davranışlarını, tutumlarını ve kararlarını birer mutlak gerçeklik olarak kabul etmişizdir. Bu, ebeveynlerimizi idealize etme eğilimimizin bir sonucudur. Onları bir bütün olarak, zayıflıkları ve güçlü yanlarıyla değerlendirmek yerine, sadece bize sundukları imajı referans alırız. Bu imaj, zamanla gerçeği bulanıklaştırır ve yetişkinlikte kendi kararlarımızı almamızı zorlaştırır.
Gerçekçi olmayan, idealize edilmiş taleplerin peşinden koşarken, çoğu zaman hem kendimizi hem de ilişkilerimizi yıpratırız. Ancak, ebeveynlerimizi olduğu gibi görmeye başladığımızda – tüm insani yanları ve kusurlarıyla – kendimize de aynı anlayışı gösterme fırsatı buluruz. Bu, hem onları hem de kendimizi affetmenin ve kabullenmenin ilk adımıdır. Kendi gerçekliğimizi bulmaya başladıkça, ebeveynlerimizin dünyasında kaybolmadan, onlarla sağlıklı sınırlar kurabiliriz.
Sağlıklı Bir Kendilik Değerinin İnşası
Kendimizi görmek ve tanımak, sağlıklı bir kendilik değeri yaratabilmenin ön koşuludur. Ebeveynlerimizin zihnimizde oluşturduğu imajı idealize etmeyi bıraktığımızda, onların gerçekliğiyle yüzleşiriz. Bu yüzleşme, başlangıçta zorlayıcı ve hatta sarsıcı olabilir. Ancak bu süreç, bize sadece onları değil, aynı zamanda kendimizi de gerçekçi bir şekilde değerlendirme fırsatı sunar.
Bu noktada, kendimize dair farkındalık kazandıkça, geçmişte aldığımız kararları, ilişkilerimizi ve kim olduğumuzu daha iyi anlamaya başlarız. Kendi gerçekliğimizle barışmak, yalnızca geçmişimizle değil, geleceğimizle de sağlıklı bir bağ kurmamızı sağlar. Böylece, ebeveynlerimizden ve toplumdan devraldığımız kalıplardan özgürleşerek, kendi özgün benliğimizi inşa edebiliriz.